خورش ریواس زنجان
خورش ریواس یکی از مشهورترین انواع خورشت های بهاری ترش و خوشمزه است که با ساقه ترش ریواس تهیه میشود.ریواس از جمله سبزیهای کوهی مخصوص فصل بهار است که به صورت طبیعی و دیمی رشد میکند و به آبیاری نیاز ندارد. ریواس بیشتر در مناطق کوهپایه و سردسیر مثل شهربابک، دامنه بینالود نیشابور، کوهستانهای آذربایجان و کردستان، و بلندیهای البرز در شمال تهران و همچنین در استان خراسان رضوی شهرستان گناباد و کوههای روستای رباط ترک روییده و بومیان با چیدن سنگ دور ساقهاش آن را پرورانده و سبب بلندتر شدن ساقهاش میگردند. ریواس ساقهای ترش و آبدار و پرخاصیت دارد.این خورشت طبعی سرد دارد.
این گیاه در غذاهای ایرانی به صورت خام و پخته در سالاد و خورش کاربرد دارد، اما به دو صورت کلی همراه با کوفته ریزه و رب و پیاز و صورت دیگر همراه با گوشت قرمه و سبزی نعناع و جعفری نیز پخته میشود. علاوه بر این از ریواس برای تهیه شربت، مربا، ترشی، تارت، کیک، دسر، کمپوت، مارمالاد، تهیه نوشیدنیها و … استفاده میشود.
تشخیص گیاه ریواس برای بومیان مناطق بسیار راحت است اما اگر شما در کوه با این گیاه مواجه شوید شاید نتوانید راحت نوع آن را تشخصی دهید. نکته دیگر آنکه این گیاه را می توان پس از چیدن و بدون پخت به راحتی مصرف کرد فقط کافیست که پوست آن را کنده و استفاده کنید.طعم ترش و جالبی دارد.
ریواس همچنین برای تقویت معده و کبدمفید است. خوردن ۱۰۰ گرم آب ریواس یا رب ریواس برای بیماران تب دار و بیاشتها مفید است و یرقان و سستی را درمان میکند. مصرف آب ریواس همراه با آب هویج، کرفس، خیار و سیب بسیار مفید است و میتوان یک سوم آب ریواس و دو سوم آب بقیه مواد را هر روز میل کرد. ریواس همچنین اشتهاآور و برای درمان یبوست مفید است و همچنین این گیاه سرشار از عناصر معدنی و انواع ویتامینها است و میتواند به هضم غذا کمک میکند.
از انواع دیگر خورش در غذالند می توان به : خورش شوید قرمه ، خورش تره ، خورش آلو گشنیز و خورش گل کلم اشاره کرد.
مواد لازم
- جعفری : ۷۵۰ گرم
- نعنا : ۲۵۰ گرم
- پیاز متوسط : ۳ عدد
- گوشت : ۵۰۰ گرم
- ریواس : ۵۰۰ گرم
- نمک : به مقدار لازم
- زردچوبه : به مقدار لازم
- فلفل : به مقدار لازم
- روغن : به مقدار لازم
مراحل پخت
- مرحله ۱
ابتدا کمی روغن در تابه بریزید و وقتی داغ شد، پیاز را نگینی خرد کنید و داخل تابه بریزید.
- مرحله ۲
پس از آنکه پیاز خوب تفت خورد و تغیر رنگ داد زردچوبه و فلفل را داخل تابه بریزید و تفت دهید.
- مرحله ۳
گوشت را به قطعات متوسط خرد کرده و به پیاز اضافه کنید.
- مرحله ۴
۲۰ دقیقه صبر کنید تا رنگ گوشت تغییر کند و طعم ادویهجات را بگیرد.
- مرحله ۵
کمکم پیازها آب میشوند و گوشت طعم میگیرد و بوی چربی نخواهد داشت.
- مرحله ۶
حالا کمی آب به ظرف اضافه کنید و صبر کنید تا گوشت حسابی پخته شود.
- مرحله ۷
ریواسها را پوست گرفته و به تکههای ۳-۴ سانتی خرد کنید.
- مرحله ۸
ریواسها را در تابه ای جداگانه تفت دهید.
- مرحله ۹
نعنا و جعفری ساطوریشده را نیز جداگانه تفت دهید.
- مرحله ۱۰
در پایان ساعت دوم پخت گوشت، سبزیجات سرخشده را همراه با نمک به خورشت اضافه کنید.
- مرحله ۱۱
ریواس را باید در ۱۵ دقیقه اخر پخت گوشت اضافه کرد و گر نه وا میرود(آب می شود) و شکل خود را از دست میدهد.
- مرحله ۱۲
از انجا که ریواس به اندازه کافی ترشی دارد، افزودن چاشنی آبغوره یا آبلیمو لازم نیست، با این حال اگر خورشت ترشمزه دوست دارید کمی چاشنی هم به سلیقه خود اضافه کنید.