شله ماشکی
شله ماشکی یکی از غذاهای خوشمزه استان کهکیلویه و بویراحمد است که با استفاده از ماش پخته می شود. این غذا در شهر گچساران دارای طرفداران خاص خود است. این خوراک شباهت زیادی به عدسی دارد شاید در ظاهر متوجه این تفاوت نشوید ولی گوشت و برنج موجود در آن باعث خاص شدن و متفاوت شدن این خوراک شده است. این غذا را می توان هم در زمره خوراک قرار داد و هم در طبقه آش دسته بندی کرد. همان طور که از اسم این غذا پیداست مهمترین ماده تشکیل دهنده این غذا ماش می باشد. در صفحات قبلی که به آموزش غذاها با ماش پرداختیم به تعدادی از خواص این حبوبات مغذی اشاره شد. در اینجا به تعدادی دیگر از خواص آن اشاره می کنیم.
ماش گیاهی بومی هندوستان است امادر نقاط دیگر جهان مانند ایران نیز کشت میشود. در ایران این گیاه پس از برداشت جو یا گندم کاشته شده و در فصل پاییز و هنگامی که دانههای آن سفت و غلافهای آن زرد یا سیاه شد، محصول آن را در چند نوبت برداشت میکنند از دانه های ماش علاوه بر استفاده در غذاهای مختلفی همچون آش ماش، ماش ماشک، دمپخت ماش، دمپختک با ماش و خورش ماشو یا گل گندم در انواع سالاد نیز می توان از این گیاه پر خاصیت استفاده کرد. ماش به شکل جوانه، خواص دارویی و مفید بیشتری از دانه های معمولی ماش دارد. میزان اسیدفولیک آن بسیار بالاست بنابراین خوردن ماش برای پیشگیری از بیماریهای قلبی-عروقی بسیار مفید است. پتاسیم ماش نیز فراوان است؛ پس مصرفش به افرادی که مبتلا به پرفشاری خون هستند، توصیه میشود. ماش از نظر منگنز و سلنیوم که خاصیت آنتیاکسیدانی دارند نیز غنی است و خوردن آن موجب پیشگیری از بیماریهای مزمن میشود. این ماده غذایی کاهشدهنده قند و چربی خون است. زودهضم است و از آنجا که ماده غذایی متعادلی است، مصرفش به دیابتی ها هم توصیه میشود. البته بهتر است که این ماده غذایی به صورت جوانه مصرف شود. مصرف ماش هیچگونه ممنوعیتی برای هیچکس ندارد اما کسانی که اسیداوریک یا نقرس دارند، باید مواد غذایی پروتئین داری را که پورین گیاهی دارند، محدود کنند. البته ترکیبات پورینی در ماش نسبتا کم است و لازم نیست این افراد نیز ماش را از برنامه غذایی خود کاملا حذف کنند؛ بلکه تنها محدودیت به خرج دادن در مصرف آن کفایت میکند.
مواد لازم
- برنج : ۲ پیمانه
- ماش : ۱ پیمانه
- گوشت : ۲۰۰ گرم
- کنجد بو داده : ۱ پیمانه
- دانه انار خشک شده( ناردونه) : یک پیمانه
- پیاز متوسط : ۲ عدد
- زردچوبه : به مقدار لازم
- نمک : به مقدار لازم
مراحل پخت
- مرحله ۱
ابتدا کنجد و پیاز خام و ناردونه و ادویه را در هاون می کوبیم تا جایی که کنجد به روغن بیفتد.
- مرحله ۲
گوشت و ماش را همراه با آب کافی می پزیم.(۱ ساعت)
- مرحله ۳
زمانی که گوشت و ماش نیم پز شد برنج و مخلوط له شده کنجد ، پیاز و ناردونه را اضافه می کنیم و می گذاریم خوب جا بیفتد.
- مرحله ۴
در مرحله آخر پخت نمک را اضافه می کنیم.
- مرحله ۵
پس از حدود ۱۵ دقیقه آش را مجدد هم زده و اگر خوب جا افتاده بود از روی گاز برداشته و آماده سرو می کنیم.
دستور تکمیلی این غذا
- چربی های قابل روئیت گوشت باید تا حد امکان گرفته شود.
- بهتر است ماش قبل از پخت ، با آب فراوان شسته شود تا سموم احتمالی و آفت کش ها به طور کامل از بین برود.
- استفاده از انواع جوانه زده حبوبات علاوه بر پیشگیری از نفخ و ناراحتی های گوارشی میزان دسترسی به مواد مغذی را چندین برابر می کند.
- از آن جا که جوانه زدن تا حدودی ترکیبات نفخ ای حبوبات را کاهش می دهد ، افرادی که با خوردن کمی حبوبات نفخ می کنند ، می توانند از انواع جوانه زده آن استفاده کنند.
- حبوبات را حداقل ۶ تا ۸ ساعت قبل از مصرف خیس کنید تا نفخ آن گرفته شود.
- حبوبات را قبل از اضافه کردن به غذا حتما جداگانه بپزید.
- برنج را قبل از استفاده حتما خیس کنید.
- این غذا وعده مناسبی برای شام می باشد .
- در ماه رمضان غذای مناسبی برای افطار است.
- این غذا به دلیل وجود دانه کنجد ، سرشار از چربی های مفید ، آهن ، روی و کلسیم است.
- انار به خاطر داشتن مقادیر فراوانی فلاونوئید( نوعی آنتی اکسیدان) تاثیر بسیار زیادی در پیشگیری از سرطان ناشی از رادیکال های آزاد دارد.
- خواص آنتی اکسیدانی انار از ایجاد کلسترول بد جلوگیری می کند و احتمال بروز حملات قلبی و سکته مغزی را کاهش می دهد.