کوفته تبریزی
کوفته تبریزی یکی از معروف ترین و مشهور ترین غذاهای استان آذربایجان شرقی(تبریز) می باشد.طعم این غذا بینظیر است.در همه جا انواع کوفته تهیه می شود اما آنچه که باعث تمایز این کوفته از سایر کوفته ها شده است نوع تهیه آن است.در پخت کوفته تبریزی از انواع سبزیجات معطر استفاده می شود و اگر به صورت سنتی بخواهید آن را تهیه کنید به این صورت است که گوشت این غذا به صورت سنتی در هاونی چوبی با دسته چوبی کوبیده می شود و کم کم ما بقی مواد همچون لپه به داخل این هاون اضافه می شود و کوبیده می شود.اما امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی مواد را یا داخل چرخ گوشت ریخته و یا با غذاساز چندین بار چرخ می کنند تا همه مواد به طور کامل له شوند.پس از آنکه مایع مورد نظر به دست می آید ما بقی مراحل را انجام می دهند که در قسمت آموزش غذا و طرز تهیه به آن اشاره خواهیم کرد.یکی از موادی که در این غذا نقش اساسی را ایفا می کند لپه است.لپه جزء دسته حبوبات و از خانواده نخود می باشد.لپه دارای طبیعتی نسبتا گرم و خشک است.لپه منبع غنی فیبر بوده و به همین دلیل مصرف آن برای کاهش کلسترول خون و کاهش بروز بیماریهای قلبی- عروقی توصیه میشود. سرشار از آهن بوده و از این رو مصرف آن برای درمان و رفع کم خونی مفید میباشد.مصرف لپه برای بیماران دیابتی مفید بوده،و یکی از مهمترین خواص لپه در طب سنتی، توصیه به مصرف آن به جای نان و برنج در افراد مبتلا به دیابت است.به دلیل فیبر موجود در آن برای درمان یبوست مفید است.از دیگر خواص لپه کمک به لاغری و کاهش وزن است و غذایی مفید برای کسانی است که تمایل به رژیم های لاغری دارند.لپه نیز همانند سایر حبوبات دارای خاصیت نفاخ میباشد، از این رو توصیه میشود قبل از مصرف مدتی خیسانده شده و سپس آب آن دور ریخته شود.همان طور که در قسمت ها بالا گفتیم کوفته انواع مختلفی دارد که به شما پیشنهاد می کنیم با طرز تهیه این غذاها نیز آشنا شوید از جمله کوفته انار و گردو ،کوفته و شوروا ، کوفته همدان و کوفته قلقلی با سس انار.
مواد لازم
- گوشت چرخ کرده : ۱ کیلو(۷۵۰ گرم گوشت گوساله ، ۲۵۰ گرم گوشت گوسفند)
- پیاز متوسط : ۲ عدد
- لپه : ۲ پیمانه
- برنج : ۱ پیمانه
- آرد نخودچی : نصف پیمانه
- تخم مرغ : ۲ عدد
- مرزه خشک : به میزان لازم
- گل محمدی : به میزان لازم
- نمک : به میزان لازم
- فلفل : به میزان لازم
- زردچوبه : به میزان لازم
- زعفران : به میزان لازم
- دارچین : به میزان لازم
- مواد لازم برای سس کوفته :
- پیاز متوسط : ۲ عدد
- آب : ۴ پیمانه
- رب گوجه فرنگی : به میزان لازم
- زعفران : به میزان لازم
- نمک : به میزان لازم
- مواد لازم برای داخل کوفته :
- تخم مرغ آب پز : ۴ عدد
- گردو : نصف پیمانه
- پیاز متوسط : ۱ عدد
- زرشک : یک قاشق غذاخوری
- آلو : نصف پیمانه
- زردآلوی خشک خرد شده : نصف پیمانه
مراحل پخت
- مرحله ۱
ابتدا لپه را پخته چرخ می کنیم.
- مرحله ۲
سپس یکی از پیازها را رنده کرده با گوشت چرخ کرده ، لپه چرخ شده ، برنج پخته شده ، یک عدد تخم مرغ ، نمک ، زردچوبه وفلفل مخلوط کرده خوب له می کنیم .برای اینکه کوفته خوب و نرمی داشته باشیم و باز نشود ، باید خوب کوبیده وله شود. این مواد با میکسر خیلی خوب ویک دست کوبیده ومخلوط می شود.
- مرحله ۳
۴ عدد از تخم مرغ ها را می پزیم تا سفت شود، آنها را پوست کنده برای داخل کوفته ها آماده می کنیم.
- مرحله ۴
۳ عدد آلو را هم قبلا در آب می خیسانیم.
- مرحله ۵
از مخلوط مواد ، گلوله ای به اندازه یک پرتقال بزرگ بر میداریم ومیان آن را باز می کنیم .یکی از تخم مرغ ها را همراه با مغز گردو و پیاز داغ داخل آن می گذاریم و گلوله را با دست خوب گرد می کنیم که روی تخم مرغ کامل پوشیده شود.
- مرحله ۶
داخل یکی دیگر از گلوله ها را ۳ عدد آلو به همراه مغز گردو و پیاز داغ می گذاریم و روی آن را می پوشانیم .
- مرحله ۷
کوفته های کوچک تر را وقتی آب و پیاز جوش آمد داخل آن می اندازیم و کوفته بزرگ را داخل پارچه(تنظیف) می پیچیم ، یعنی سر پارچه را جمع کرده گره می زنیم و باهمان پارچه داخل آب وپیاز که در حال جوش است می اندازیم. آب کوفته باید به مقداری باشد که روی آن را بگیرد.در ظرف را بسته و میگذاریم کوفته آهسته بجوشد تا بپزد و آب آن در حد دو لیوان بشود.
- مرحله ۸
به آب کوفته کمی رب گوجه فرنگی اضافه می کنیم .
- مرحله ۹
در صورتیکه کوفته در پارچه باشد آن را بعد از پختن از پارچه خارج کرده در ظرف قرار می دهیم و آب کوفته را روی آن می ریزیم.
- مرحله ۱۰
در آخر ظرف کوفته را با تربچه و پیازچه فراوان تزیین می کنیم.
دستور تکمیلی این غذا
- به منظور حفظ سلامتی و پیشگیری از بروز بیماری به جای روغن حیوانی از روغن مایع (مخصوص پخت وپز یا سرخ کردنی ) وحرارت ملایم استفاده شود.
- در حین پخت از باز گذاشتن در ظرف خودداری شود تا املاح و ویتامین های محلول در آب توسط بخار خارج نشود.
- آب اضافه شده به غذا حداقل ممکن در نظر گرفته شود تا از هدر رفتن ویتامین ها واملاح موجود درمواد غذایی جلوگیری شود.
- چربی های قابل رویت در گوشت تا حد امکان گرفته شود.
- گوشت مصرفی در تهیه کوفته تبریزی بهتر است از تلفیق گوشت گوسفندی و گوشت گوساله انتخاب شود. نسبت استفاده گوشتها نصف و نصف خواهد بود.
- سبزی مورد استفاده در تهیه کوفته تبریزی شامل تره، مرزه، شوید، جعفری، ترخون میباشد.
- در صورت استفاده از چرخگوشت برای ترکیب مواد، برای اینکه مواد به راحتی از چرخ گوشت رد شوند و به دیوارههای چرخ نچسبند، قبل از چرخ کردن آنها کمی فلفل سیاه روی آنها بپاشید.
- آب پیاز باید کاملا گرفته شود.
- هنگام اضافه کردن کوفتهها به قابلمه سس، حرارت میبایست پایین باشد.
- برای پخت کوفته بهتر است چند دقیقه اول درب قابلمه باز باشد سپس درب آن را بگذارید.
- دلایلی که باعث وا رفتن کوفته میشود
- متعادل نبودن نسبت مواد اولیه
- پختن کامل لپه و برنج
- مقدار لپه بیش از حد
- چرب بودن بیش از حد گوشت
- درست ورز ندادن مایه کوفته
- استفاده از یک عدد سیب زمینی باعث میشود که احتمال وارفتن کوفته به حداقل برسد.